Sep 43 min read

Sự chấp nhận triệt để (Radical Acceptance) là gì?

"Có một nghịch lý là, một khi tôi chấp nhận được bản thân mình, tôi có thể bắt đầu thay đổi." - Carl Rogers

"The curious paradox is that when I accept myself just as I am, then I can change." - Carl Rogers

Thế nào là chấp nhận triệt để (radical acceptance) là gì?

Sự chấp nhận hoàn toàn, hay chấp nhận triệt để (radical acceptance) là việc ta từ bỏ ý niệm về sự kiểm soát và chấp nhận mọi việc như cách chúng diễn ra mà không phán xét. Điều đó cũng có nghĩa là ta hoàn toàn đón nhận hiện thực như bản chất của nó mà không bị chi phối bởi cảm giác tức giận hay bất mãn.

Radical acceptance rests on letting go of the illusion of control and a willingness to notice and accept things as they are right now, without judging. [It is a] complete and total openness to the facts of reality as they are, without throwing a tantrum and growing angry.

Lưu ý rằng việc chấp nhận không có nghĩa là chúng ta biện hộ cho những việc đã xảy ra. Ví dụ, một người bị phân biệt chủng tộc không cần phải chấp thuận rằng phân biệt chủng tộc là đúng và từ bỏ việc đấu tranh, mà sẽ thừa nhận rằng phân biệt chủng tộc là một vấn đề đang tồn tại để tìm cách đấu tranh. Tương tự, một người trải qua chấn sang tâm lí sẽ không bào chữa cho những gì xảy ra với mình, mà đơn giản là sẽ chấp nhận rằng họ đã đi qua một quãng thời gian khiến bản thân cảm thấy tồi tệ.

Việc chấp nhận giúp ta thay đổi thái độ cũng như cách nhìn nhận những trải nghiệm trong cuộc sống. Thay vì kháng cự thực tại (là điều sẽ dẫn tới khổ đau), việc ngừng chống cứ và đón nhận mọi việc bằng lòng trắc ẩn sẽ giúp tâm thế ta thanh thản và bình an hơn.

Một vài biểu hiện cho thấy bạn có thể chưa học được cách chấp nhận:

Lối suy nghĩ:

"Mình không thể giải quyết vấn đề này"
"Không thể tin được điều này lại xảy ra"
"Mọi chuyện đáng nhẽ nên khác đi"
"Tại sao điều này lại xảy đến với mình cơ chứ?"
"Điều này thật không công bằng!"

Cảm xúc và hành vi:

Bạn đổ lỗi cho mọi việc xảy ra trong cuộc sống của mình
Bạn cảm thấy bị mắc kẹt và nghĩ rằng mình không thể làm mọi việc trở nên tốt hơn
Bạn cảm thấy bất lực và mong rằng mọi chuyện sẽ khác đi
Bạn nổi giận với cả thế giới
Bạn sử dụng những cách không lành mạnh để đối diện với sự việc (sử dụng các chất kích thích hoặc gây nghiện)
Bạn hay thất vọng bởi những lựa chọn của người khác

Làm thế nào để học cách chấp nhận?

Nhìn nhận thực tế một cách đúng đắn. Dù bản thân có thích nó hay không. Hãy nhìn nhận mọi thứ đúng như cách chúng diễn ra thay vì gắn nhãn người, vật và tình huống là "tốt", "xấu" hay bằng bất kì một sự đánh giá chủ quan nào khác.
Xác định những thứ bản thân có thể hoặc không thể kiểm soát. Chúng ta thường gây chiến với thực tại vì tâm lí chung của con người là luôn muốn kiểm soát. Khi chấp nhận thực tế, ta sẽ đối diện với sự thật rằng có những thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của ta. Vì vậy, học cách tập trung vào những gì mình có thể kiểm soát sẽ giải phóng rất nhiều năng lượng cho bản thân.
Để ý những lúc bản thân đang kháng cự lại thực tại. Ví dụ, khi bản thân cảm thấy không hài lòng hoặc bất mãn với những gì xảy ra, hay chỉ trích hoặc lên án người hoặc vật xung quanh, hoặc có những suy nghĩ rằng mình sẽ chỉ có thể vui vẻ khi điều X hoặc Y xảy ra, ...
Quan tâm tới trạng thái cảm xúc của bản thân. Hãy để bản thân trải nghiệm mọi cảm xúc dù chúng có gây khó chịu chăng nữa. Để thực hiện điều này, hãy gọi tên cảm xúc khi bản thân đang trải qua chúng và chú ý về những cảm giác trên cơ thể tại thời điểm này. Điều này sẽ "tạo không gian" cho cảm xúc được "thở" thay vì chủ nhân phải kìm nén và tích tụ năng lượng khó chịu trong người.